Sardo: differenze tra le versioni

Wikibooks, manuali e libri di testo liberi.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Riga 16: Riga 16:


==Pessamentos==
==Pessamentos==
{{Quote|Custu libreddu líu dedico a totucantos, a sos chi difenden custa limba chircand'e la faveddare in totube, siat in intro siat in foras, a sos frades sardos de su disterru; ma puru a chie de sa limba no nd'ischit ca no l'at pottia imparare in familia, o a chie l'at trascurada a su puntu de che la ponner a banda 'e su tottu. Pro tottu b'at remediu, francu a sa morte; custu balet mascas pro sas limbas. Sa birgonza, pro mor' 'e su terrorismu ideologicu de un'istadu chi ch'at impostu sa limba sua isperdende sa nostra chenza perunu grabbu, at fattu a manera chi medas siche l'an irmenticada e, cando sich'an' abbizzare chi l'an perdia pro semper chenza facher nudda, tando at a esser troppu a tardu. Sa limba no est una prenda 'e mantenner in domo, est una pranta e siche morit cando prus nemmancu un'anima li podet - o li cheret - dare cara; su camminu a ube si diat cromper est cussu, si non provamus a torrare su sardu a sa sociedade e a su futuru nostru, sos pitzinnos. Sa retza (su ''web'') est unu locu mannu mannu, isperemus chi b'at pessones chi a cust'argumentu bi tenen. Difatis, sa pranta creschet goi!|<small>[[Utente:Dk1919 Franking|Frantziscu]], s'autore de custu libru</small>}}
{{Quote|Custu libreddu líu dedico a totucantos, a sos chi difenden custa limba chircand'e la faveddare in totube, siat in intro siat in foras, a sos frades sardos de su disterru; ma puru a chie de sa limba no nd'ischit ca no l'at pottia imparare in familia, o a chie l'at trascurada a su puntu de che la ponner a banda 'e su tottu. Pro tottu b'at remediu, francu a sa morte; custu balet mascas pro sas limbas. Sa birgonza, pro mor' 'e su terrorismu ideologicu de un'istadu chi ch'at impostu sa limba sua isperdende sa nostra chenza perunu grabbu, at fattu a manera chi medas siche l'an irmenticada e, cando sich'an' abbizzare chi l'an perdia pro semper chenza facher nudda, tando at a esser troppu a tardu. Sa limba no est una prenda 'e mantenner in domo, est una pranta e siche morit cando prus nemmancu un'anima li podet - o li cheret - dare cara; su camminu a ube si diat cromper est cussu, si non provamus a torrare su sardu a sa sociedade e a su futuru nostru, sos pitzinnos. Sa retza (su ''web'') est unu locu mannu mannu, isperemus chi b'at pessones chi a cust'argumentu bi tenen. Difatis, sa pranta creschet goi!|<small>[[Utente:Dk1919 Franking|Frantziscu, s'autore de custu libru]]</small>}}


== Dizionari ==
== Dizionari ==

Versione delle 16:47, 5 lug 2012

Indice del libro
Illustrazione sulle varianti diatopiche del sardo.

Il sardo (sardu; limba sarda in logudorese, lìngua sarda in campidanese) è una lingua appartenente al gruppo neolatino (romanzo) delle lingue indoeuropee. È parlata nell'isola di Sardegna. Classificata come lingua romanza occidentale e considerata da molti studiosi la più conservativa delle lingue derivanti dal latino, è costituita da un insieme di varianti dialettali, solitamente ripartite in due astratte fasce di isoglosse che comprendano quelle centro-settentrionali (logudoresi) e quelle centro-meridionali (campidanesi). Sebbene i termini di origine latina siano molti, tuttavia, il sardo conserva testimonianza del substrato delle lingue parlate prima dell'arrivo dei romani, tanto che si evidenziano etimi sardiani e fenici in diversi vocaboli.

Introduzione

« Un popolo che si pone il problema della lingua, in realtà pone il problema della sua identità sociale ed economica. »
(Antonio Gramsci)

Questo virtuale libello, senza alcuna pretesa di esaustività, è pensato per quanti si approccino, per i più svariati motivi, al sardo. È inoltre dedicato a quanti non accettino la situazione di attuale abbandono e scomparsa, graduale ma sempre più evidente, della nostra lingua dalla società sarda, ed anzi ne vogliano promuovere il mantenimento e l'impiego.

A questi va la mia più sincera gratitudine, adoperandosi per la sua salvezza.

L'obiettivo, perciò, è di rendere questo volume una lettura propedeutica per meglio imparare le strutture del sardo (qui per sommi capi), in modo - chissà! - da poterlo ben parlare in seguito: sarebbe infatti segnato il futuro di una lingua che vegeti nel solo libresco nozionismo.

Si specifica che in tal sede, data una pluralità di sottovarianti di pari dignità, si è deciso di optare per il nuorese (su limbazu nugoresu), generalmente ritenuto come quella che mantiene più stretti rapporti con il latino.

Il manuale è stato scritto e curato dal sottoscritto ma, essendo ampiamente perfettibile, ogni modifica, purché non a senso vandalico, è ben accetta.

Pessamentos

« Custu libreddu líu dedico a totucantos, a sos chi difenden custa limba chircand'e la faveddare in totube, siat in intro siat in foras, a sos frades sardos de su disterru; ma puru a chie de sa limba no nd'ischit ca no l'at pottia imparare in familia, o a chie l'at trascurada a su puntu de che la ponner a banda 'e su tottu. Pro tottu b'at remediu, francu a sa morte; custu balet mascas pro sas limbas. Sa birgonza, pro mor' 'e su terrorismu ideologicu de un'istadu chi ch'at impostu sa limba sua isperdende sa nostra chenza perunu grabbu, at fattu a manera chi medas siche l'an irmenticada e, cando sich'an' abbizzare chi l'an perdia pro semper chenza facher nudda, tando at a esser troppu a tardu. Sa limba no est una prenda 'e mantenner in domo, est una pranta e siche morit cando prus nemmancu un'anima li podet - o li cheret - dare cara; su camminu a ube si diat cromper est cussu, si non provamus a torrare su sardu a sa sociedade e a su futuru nostru, sos pitzinnos. Sa retza (su web) est unu locu mannu mannu, isperemus chi b'at pessones chi a cust'argumentu bi tenen. Difatis, sa pranta creschet goi! »
(Frantziscu, s'autore de custu libru)

Dizionari

N.B.:nella ricerca delle parole, il nesso cacuminale -dd si trascrive in -dh (es. non nudda e chipudda, ma nudha e chipudha).

Torro grassia a

  • Prima 'e tottu Wikibooks, chi m'at permittiu de pessare su prozettu e, fravicandelu, de lu vortare a realtade;
  • Francesco Mameli, chin sa pressiosa opera sua 'e su 1998 de Il logudorese e il gallurese [Biddanoa, Soter];
  • Antoninu Rubattu, chin sa pressiosa opera sua de Il dizionario universale della lingua di Sardegna [Tattari: EDES, 2003];
  • Massimo Pittau, chin sa pressiosa opera sua de Grammatica del sardo illustre [Nugoro];
  • Ovviamente, non potto mancare 'e torrare grassia a chie, mancari in manera indiretta, m'àt dau azudu a finire su traballu... allegande in sardu. Sa fortza de custa limba sezzis bois!

Altri progetti