Sardo/Le tre coniugazioni: differenze tra le versioni

Wikibooks, manuali e libri di testo liberi.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Riga 46: Riga 46:


====Futuro anteriore====
====Futuro anteriore====
*Dego appo a àer cantàu
*Deo appo a àer cantàu
*Tue as a àer cantàu
*Tue as a àer cantàu
*Issu/Issa at a àer cantàu
*Issu/Issa at a àer cantàu
*Nois amus a àer cantàu
*Nois amos a àer cantàu
*Bois azes a àer cantàu
*Bois azis a àer cantàu
*Issos/Issas an a àer cantàu
*Issos/Issas an a àer cantàu



Versione delle 17:47, 8 lug 2016

Indice del libro

Verranno qui presentati tre verbi, appartenenti a ciascuna delle tre coniugazioni -ARE , -ER[1], -IRE.

Iª CONIUGAZIONE: CANTARE (cantare)

Indicativo

Presente

  • Deo cànto
  • Tue càntas
  • Issu/Issa càntat
  • Nois cantàmos
  • Bois cantàes
  • Issos/Issas càntan

Imperfetto

  • Deo cantàbo
  • Tue cantàbas
  • Issu/Issa cantàbat
  • Nois cantabàmos
  • Bois cantabàzes
  • Issos/Issas cantàban

Passato prossimo

  • Deo appo cantàu
  • Tue as cantàu
  • Issu/Issa at cantàu
  • Nois amus cantàu
  • Bois azis cantàu
  • Issos/Issas an cantàu

Trapassato prossimo

  • Deo aìa cantàu
  • Tue aìas cantàu
  • Issu/Issa aìat cantàu
  • Nois abamos cantàu
  • Bois abazis cantàu
  • Issos/Issas aìan cantàu

Futuro semplice

  • Deo appo a cantàre
  • Tue as a cantàre
  • Issu/Issa at a cantàre
  • Nois amos a cantàre
  • Bois azis a cantàre
  • Issos/Issas an a cantàre

Futuro anteriore

  • Deo appo a àer cantàu
  • Tue as a àer cantàu
  • Issu/Issa at a àer cantàu
  • Nois amos a àer cantàu
  • Bois azis a àer cantàu
  • Issos/Issas an a àer cantàu

Congiuntivo

Presente

  • (Chi) Dego cànte
  • (Chi) Tue càntes
  • (Chi) Issu/Issa càntet
  • (Chi) Nois cantémus
  • (Chi) Bois cantézas
  • (Chi) Issos/Issas cànten

Imperfetto

  • (Chi) Dego cantàrepo
  • (Chi) Tue cantàres
  • (Chi) Issu/Issa cantàret
  • (Chi) Nois cantarémus
  • (Chi) Bois cantarézes
  • (Chi) Issos/Issas cantàren

Passato

  • (Chi) Dego appa cantàu
  • (Chi) Tue appas cantàu
  • (Chi) Issu/Issa appat cantàu
  • (Chi) Nois appamus cantàu
  • (Chi) Bois appazes cantàu
  • (Chi) Issos/Issas appan cantàu

Trapassato

  • (Chi) Dego aèrepo cantàu
  • (Chi) Tue aères cantàu
  • (Chi) Issu/Issa aèret cantàu
  • (Chi) Nois aerémus cantàu
  • (Chi) Bois aerèzes cantàu
  • (Chi) Issos/Issas aèren cantàu

Condizionale

Presente

  • Dego dìo cantàre
  • Tue dìas cantàre
  • Issu/Issa dìat cantàre
  • Nois diàmus cantàre
  • Bois diàzes cantàre
  • Issos/Issas dìan cantàre

Passato

  • Dego dìo àer cantàu
  • Tue dìas àer cantàu
  • Issu/Issa dìat àer cantàu
  • Nois diàmus àer cantàu
  • Bois diàzes àer cantàu
  • Issos/Issas dìan àer cantàu

Imperativo

Presente

  • Cànta (tue!)
  • Càntet (issu / issa!)
  • Cantémus (nois!)
  • Cantàe (bois!)
  • Cànten (issos / issas!)

Futuro

  • As a cantàre (tue!)
  • At a cantàre (issu / issa!)
  • Amus a cantàre (nois!)
  • Azes a cantàre (bois!)
  • An a cantàre (issos / issas!)

Infinito

Presente

Cantàre

Passato

Áer cantàu

Participio

Cantàu

Gerundio

Presente

Cantànde

Passato

Aènde cantàu

IIª CONIUGAZIONE: FÀCHER (fare)

Indicativo

Presente

  • Dego fàco
  • Tue fàches
  • Issu/Issa fàchet
  • Nois fachìmus
  • Bois fachìes
  • Issos/Issas fàchen

Imperfetto

  • Dego fachìo
  • Tue fachìas
  • Issu/Issa fachìat
  • Nois fachiabàmus
  • Bois fachiabàzes
  • Issos/Issas fachìan

Passato prossimo

  • Dego appo fàttu
  • Tue as fàttu
  • Issu/Issa at fàttu
  • Nois amus fàttu
  • Bois azes fàttu
  • Issos/Issas an fàttu

Trapassato prossimo

  • Dego aìo fàttu
  • Tue aìas fàttu
  • Issu/Issa aìat fàttu
  • Nois abamus fàttu
  • Bois abazes fàttu
  • Issos aìan fàttu

Futuro semplice

  • Dego appo a fàcher
  • Tue as a fàcher
  • Issu/Issa at a fàcher
  • Nois amus a fàcher
  • Bois azes a fàcher
  • Issos/Issas an a fàcher

Futuro anteriore

  • Dego appo a àer fàttu
  • Tue as a àer fàttu
  • Issu/Issa at a àer fàttu
  • Nois amus a àer fàttu
  • Bois azes a àer fàttu
  • Issos/Issas an a àer fàttu

Congiuntivo

Presente

  • (Chi) Dego fàca
  • (Chi) Tue fàcas
  • (Chi) Issu/Issa fàcat
  • (Chi) Nois facàmus
  • (Chi) Bois facàzes
  • (Chi) Issos/Issas fàcan

Imperfetto

  • (Chi) Dego fachérepo
  • (Chi) Tue fachéres
  • (Chi) Issu/Issa fachéret
  • (Chi) Nois facherémus
  • (Chi) Bois facherézes
  • (Chi) Issos/Issas fachéren

Passato

  • (Chi) Dego appa fàttu
  • (Chi) Tue appas fàttu
  • (Chi) Issu/Issa appat fàttu
  • (Chi) Nois appamus fàttu
  • (Chi) Bois appazes fàttu
  • (Chi) Issos/Issas appan fàttu

Trapassato

  • (Chi) Dego aèrepo fàttu
  • (Chi) Tue aères fàttu
  • (Chi) Issu/Issa aèret fàttu
  • (Chi) Nois aerèmus fàttu
  • (Chi) Bois aerèzes fàttu
  • (Chi) Issos/Issas aèren fàttu

Condizionale

Presente

  • Dego dìo fàcher
  • Tue dìas fàcher
  • Issu/Issa dìat fàcher
  • Nois diàmus fàcher
  • Bois diàzes fàcher
  • Issos/Issas dìan fàcher

Passato

  • Dego dìo àer fàttu
  • Tue dìas àer fàttu
  • Issu/Issa dìat àer fàttu
  • Nois diàmus àer fàttu
  • Bois diàzes àer fàttu
  • Issos/Issas dìan àer fàttu

Imperativo

Presente

  • Fàche (tue!)
  • Fàcat (issu / issa!)
  • Facàmus (nois!)
  • Fachìe (bois!)
  • Fàcan (issos / issas!)

Futuro

  • As a fàcher (tue!)
  • At a fàcher (issu / issa!)
  • Amus a fàcher (nois!)
  • Azes a fàcher (bois!)
  • An a fàcher (issos / issas!)

Infinito

Presente

Fàcher

Passato

Áer fàttu

Participio

Fàttu

Gerundio

Presente

Fachénde

Passato

Aènde fàttu

IIIª CONIUGAZIONE: FINÌRE (finire)

Indicativo

Presente

  • Dego fìno
  • Tue fìnis
  • Issu/Issa fìnit
  • Nois finìmus
  • Bois finìes
  • Issos/Issas fìnin

Imperfetto

  • Dego finìo
  • Tue finìas
  • Issu/Issa finìat
  • Nois finiabàmus
  • Bois finiabàzes
  • Issos/Issas finìan

Passato prossimo

  • Dego appo finìu
  • Tue as finìu
  • Issu/Issa at finìu
  • Nois amus finìu
  • Bois azes finìu
  • Issos/Issas an finìu

Trapassato prossimo

  • Dego aìo finìu
  • Tue aìas finìu
  • Issu/Issa aìat finìu
  • Nois abamus finìu
  • Bois abazes finìu
  • Issos/Issas aìan finìu

Futuro semplice

  • Dego appo a finìre
  • Tue as a finìre
  • Issu/Issa at a finìre
  • Nois amus a finìre
  • Bois azes a finìre
  • Issos/Issas an a finìre

Futuro anteriore

  • Dego appo a àer finìu
  • Tue as a àer finìu
  • Issu/Issa at a àer finìu
  • Nois amus a àer finìu
  • Bois azes a àer finìu
  • Issos/Issas an a àer finìu

Congiuntivo

Presente

  • (Chi) Dego fìna
  • (Chi) Tue fìnas
  • (Chi) Issu/Issa fìnat
  • (Chi) Nois finàmus
  • (Chi) Bois finàzes
  • (Chi) Issos/Issas fìnan

Imperfetto

  • (Chi) Dego finìrepo
  • (Chi) Tue finìres
  • (Chi) Issu/Issa finìret
  • (Chi) Nois finirémus
  • (Chi) Bois finirézes
  • (Chi) Issos/Issas finìren

Passato

  • (Chi) Dego appa finìu
  • (Chi) Tue appas finìu
  • (Chi) Issu/Issa appat finìu
  • (Chi) Nois appamus finìu
  • (Chi) Bois appazes finìu
  • (Chi) Issos/Issas appan finìu

Trapassato

  • (Chi) Dego aèrepo finìu
  • (Chi) Tue aères finìu
  • (Chi) Issu/Issa aèret finìu
  • (Chi) Nois aerémus finìu
  • (Chi) Bois aerèzes finìu
  • (Chi) Issos/Issas aèren finìu

Condizionale

Presente

  • Dego dìo finìre
  • Tue dìas finìre
  • Issu/Issa dìat finìre
  • Nois diàmus finìre
  • Bois diàzes finìre
  • Issos/Issas dìan finìre

Passato

  • Dego dìo àer finìu
  • Tue dìas àer finìu
  • Issu/Issa dìat àer finìu
  • Nois diàmus àer finìu
  • Bois diàzes àer finìu
  • Issos/Issas dìan àer finìu

Imperativo

Presente

  • Fìni (tue!)
  • Fìnat (issu / issa!)
  • Finàmus (nois!)
  • Finìe (bois!)
  • Fìnan (issos / issas!)

Futuro

  • As a finìre (tue!)
  • At a finìre (issu / issa!)
  • Amus a finìre (nois!)
  • Azes a finìre (bois!)
  • An a finìre (issos / issas!)

Infinito

Presente

Finìre

Passato

Áer finìu

Participio

Finìu

Gerundio

Presente

Finìnde

Passato

Aènde finìu

NOTA

  1. La seconda coniugazione, terminante nello scritto in -ER, nella pronunzia lo è in -ERE per effetto della vocale paragogica.
  • Alla seconda coniugazione dei verbi sardi, ne confluiscono alcuni che conservano evidenti relitti della quarta latina (terminante in -IRE); questi verbi, quindi, concordano con la seconda soltanto per infinito e participio passato (potendo essere questi di forma forte), rapportando molte più analogie con la terza coniugazione.