Sardo/Le tre coniugazioni: differenze tra le versioni

Wikibooks, manuali e libri di testo liberi.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Riga 274: Riga 274:
*Nois finìmus
*Nois finìmus
*Bois finìes
*Bois finìes
*Issos/Issas fìnin
*Issos/Issas fìnint


====Imperfetto====
====Imperfetto====
Riga 282: Riga 282:
*Nois finiabàmus
*Nois finiabàmus
*Bois finiabàzes
*Bois finiabàzes
*Issos/Issas finìan
*Issos/Issas finìant


====Passato prossimo====
====Passato prossimo====
*Dego appo finìu
*Dego apo finìu
*Tue as finìu
*Tue as finìu
*Issu/Issa at finìu
*Issu/Issa at finìu
*Nois amus finìu
*Nois amus finìu
*Bois azes finìu
*Bois azes finìu
*Issos/Issas an finìu
*Issos/Issas ant finìu


====Trapassato prossimo====
====Trapassato prossimo====
Riga 298: Riga 298:
*Nois abamus finìu
*Nois abamus finìu
*Bois abazes finìu
*Bois abazes finìu
*Issos/Issas aìan finìu
*Issos/Issas aìant finìu


====Futuro semplice====
====Futuro semplice====
*Dego appo a finìre
*Dego apo a finìre
*Tue as a finìre
*Tue as a finìre
*Issu/Issa at a finìre
*Issu/Issa at a finìre
*Nois amus a finìre
*Nois amus a finìre
*Bois azes a finìre
*Bois azes a finìre
*Issos/Issas an a finìre
*Issos/Issas ant a finìre


====Futuro anteriore====
====Futuro anteriore====
*Dego appo a àer finìu
*Dego apo a àer finìu
*Tue as a àer finìu
*Tue as a àer finìu
*Issu/Issa at a àer finìu
*Issu/Issa at a àer finìu
*Nois amus a àer finìu
*Nois amus a àer finìu
*Bois azes a àer finìu
*Bois azes a àer finìu
*Issos/Issas an a àer finìu
*Issos/Issas ant a àer finìu


===Congiuntivo===
===Congiuntivo===
Riga 323: Riga 323:
*(Chi) Nois finàmus
*(Chi) Nois finàmus
*(Chi) Bois finàzes
*(Chi) Bois finàzes
*(Chi) Issos/Issas fìnan
*(Chi) Issos/Issas fìnant


====Imperfetto====
====Imperfetto====
Riga 331: Riga 331:
*(Chi) Nois finirémus
*(Chi) Nois finirémus
*(Chi) Bois finirézes
*(Chi) Bois finirézes
*(Chi) Issos/Issas finìren
*(Chi) Issos/Issas finìrent


====Passato====
====Passato====
*(Chi) Dego appa finìu
*(Chi) Dego apa finìu
*(Chi) Tue appas finìu
*(Chi) Tue apas finìu
*(Chi) Issu/Issa appat finìu
*(Chi) Issu/Issa apat finìu
*(Chi) Nois appamus finìu
*(Chi) Nois apamus finìu
*(Chi) Bois appazes finìu
*(Chi) Bois apazes finìu
*(Chi) Issos/Issas appan finìu
*(Chi) Issos/Issas apant finìu


====Trapassato====
====Trapassato====
Riga 347: Riga 347:
*(Chi) Nois aerémus finìu
*(Chi) Nois aerémus finìu
*(Chi) Bois aerèzes finìu
*(Chi) Bois aerèzes finìu
*(Chi) Issos/Issas aèren finìu
*(Chi) Issos/Issas aèrent finìu


===Condizionale===
===Condizionale===
Riga 356: Riga 356:
*Nois diàmus finìre
*Nois diàmus finìre
*Bois diàzes finìre
*Bois diàzes finìre
*Issos/Issas dìan finìre
*Issos/Issas dìant finìre


====Passato====
====Passato====
Riga 364: Riga 364:
*Nois diàmus àer finìu
*Nois diàmus àer finìu
*Bois diàzes àer finìu
*Bois diàzes àer finìu
*Issos/Issas dìan àer finìu
*Issos/Issas dìant àer finìu


===Imperativo===
===Imperativo===
Riga 372: Riga 372:
*Finàmus (nois!)
*Finàmus (nois!)
*Finìe (bois!)
*Finìe (bois!)
*Fìnan (issos / issas!)
*Fìnant (issos / issas!)


====Futuro====
====Futuro====
Riga 379: Riga 379:
*Amus a finìre (nois!)
*Amus a finìre (nois!)
*Azes a finìre (bois!)
*Azes a finìre (bois!)
*An a finìre (issos / issas!)
*Ant a finìre (issos / issas!)


===Infinito===
===Infinito===

Versione delle 22:50, 8 giu 2017

Indice del libro

Verranno qui presentati tre verbi, appartenenti a ciascuna delle tre coniugazioni -ARE , -ER[1], -IRE.

Iª CONIUGAZIONE: CANTARE (cantare)

Indicativo

Presente

  • Deo cànto
  • Tue càntas
  • Issu/Issa càntat
  • Nois cantàmus
  • Bois cantàes
  • Issos/Issas càntant

Imperfetto

  • Deo cantàbo
  • Tue cantàbas
  • Issu/Issa cantàbat
  • Nois cantabàmus
  • Bois cantabàzes
  • Issos/Issas cantàbant

Passato prossimo

  • Deo apo cantàu
  • Tue as cantàu
  • Issu/Issa at cantàu
  • Nois amus cantàu
  • Bois azis cantàu
  • Issos/Issas ant cantàu

Trapassato prossimo

  • Deo aìa cantàu
  • Tue aìas cantàu
  • Issu/Issa aìat cantàu
  • Nois abamus cantàu
  • Bois abazis cantàu
  • Issos/Issas aìant cantàu

Futuro semplice

  • Deo apo a cantàre
  • Tue as a cantàre
  • Issu/Issa at a cantàre
  • Nois amus a cantàre
  • Bois azis a cantàre
  • Issos/Issas ant a cantàre

Futuro anteriore

  • Deo apo a àer cantàu
  • Tue as a àer cantàu
  • Issu/Issa at a àer cantàu
  • Nois amus a àer cantàu
  • Bois azis a àer cantàu
  • Issos/Issas ant a àer cantàu

Congiuntivo

Presente

  • (Chi) Dego cànte
  • (Chi) Tue càntes
  • (Chi) Issu/Issa càntet
  • (Chi) Nois cantémus
  • (Chi) Bois cantézas
  • (Chi) Issos/Issas càntent

Imperfetto

  • (Chi) Dego cantàrepo
  • (Chi) Tue cantàres
  • (Chi) Issu/Issa cantàret
  • (Chi) Nois cantarémus
  • (Chi) Bois cantarézes
  • (Chi) Issos/Issas cantàrent

Passato

  • (Chi) Dego apa cantàu
  • (Chi) Tue apas cantàu
  • (Chi) Issu/Issa appat cantàu
  • (Chi) Nois apamus cantàu
  • (Chi) Bois apazes cantàu
  • (Chi) Issos/Issas apant cantàu

Trapassato

  • (Chi) Dego aèrepo cantàu
  • (Chi) Tue aères cantàu
  • (Chi) Issu/Issa aèret cantàu
  • (Chi) Nois aerémus cantàu
  • (Chi) Bois aerèzes cantàu
  • (Chi) Issos/Issas aèrent cantàu

Condizionale

Presente

  • Dego dìo cantàre
  • Tue dìas cantàre
  • Issu/Issa dìat cantàre
  • Nois diàmus cantàre
  • Bois diàzes cantàre
  • Issos/Issas dìant cantàre

Passato

  • Dego dìo àer cantàu
  • Tue dìas àer cantàu
  • Issu/Issa dìat àer cantàu
  • Nois diàmus àer cantàu
  • Bois diàzes àer cantàu
  • Issos/Issas dìant àer cantàu

Imperativo

Presente

  • Cànta (tue!)
  • Càntet (issu / issa!)
  • Cantémus (nois!)
  • Cantàe (bois!)
  • Càntent (issos / issas!)

Futuro

  • As a cantàre (tue!)
  • At a cantàre (issu / issa!)
  • Amus a cantàre (nois!)
  • Azes a cantàre (bois!)
  • Ant a cantàre (issos / issas!)

Infinito

Presente

Cantàre

Passato

Áer cantàu

Participio

Cantàu

Gerundio

Presente

Cantànde

Passato

Aènde cantàu

IIª CONIUGAZIONE: FÀCHER (fare)

Indicativo

Presente

  • Dego fàco
  • Tue fàches
  • Issu/Issa fàchet
  • Nois fachìmus
  • Bois fachìes
  • Issos/Issas fàchent

Imperfetto

  • Dego fachìo
  • Tue fachìas
  • Issu/Issa fachìat
  • Nois fachiabàmus
  • Bois fachiabàzes
  • Issos/Issas fachìant

Passato prossimo

  • Dego apo fàttu
  • Tue as fàttu
  • Issu/Issa at fàttu
  • Nois amus fàttu
  • Bois azes fàttu
  • Issos/Issas ant fàttu

Trapassato prossimo

  • Dego aìo fàttu
  • Tue aìas fàttu
  • Issu/Issa aìat fàttu
  • Nois abamus fàttu
  • Bois abazes fàttu
  • Issos aìant fàttu

Futuro semplice

  • Dego apo a fàcher
  • Tue as a fàcher
  • Issu/Issa at a fàcher
  • Nois amus a fàcher
  • Bois azes a fàcher
  • Issos/Issas ant a fàcher

Futuro anteriore

  • Dego apo a àer fàttu
  • Tue as a àer fàttu
  • Issu/Issa at a àer fàttu
  • Nois amus a àer fàttu
  • Bois azes a àer fàttu
  • Issos/Issas ant a àer fàttu

Congiuntivo

Presente

  • (Chi) Dego fàca
  • (Chi) Tue fàcas
  • (Chi) Issu/Issa fàcat
  • (Chi) Nois facàmus
  • (Chi) Bois facàzes
  • (Chi) Issos/Issas fàcant

Imperfetto

  • (Chi) Dego fachérepo
  • (Chi) Tue fachéres
  • (Chi) Issu/Issa fachéret
  • (Chi) Nois facherémus
  • (Chi) Bois facherézes
  • (Chi) Issos/Issas fachérent

Passato

  • (Chi) Dego apa fàttu
  • (Chi) Tue apas fàttu
  • (Chi) Issu/Issa apat fàttu
  • (Chi) Nois apamus fàttu
  • (Chi) Bois apazes fàttu
  • (Chi) Issos/Issas apant fàttu

Trapassato

  • (Chi) Dego aèrepo fàttu
  • (Chi) Tue aères fàttu
  • (Chi) Issu/Issa aèret fàttu
  • (Chi) Nois aerèmus fàttu
  • (Chi) Bois aerèzes fàttu
  • (Chi) Issos/Issas aèrent fàttu

Condizionale

Presente

  • Dego dìo fàcher
  • Tue dìas fàcher
  • Issu/Issa dìat fàcher
  • Nois diàmus fàcher
  • Bois diàzes fàcher
  • Issos/Issas dìant fàcher

Passato

  • Dego dìo àer fàttu
  • Tue dìas àer fàttu
  • Issu/Issa dìat àer fàttu
  • Nois diàmus àer fàttu
  • Bois diàzes àer fàttu
  • Issos/Issas dìant àer fàttu

Imperativo

Presente

  • Fàche (tue!)
  • Fàcat (issu / issa!)
  • Facàmus (nois!)
  • Fachìe (bois!)
  • Fàcant (issos / issas!)

Futuro

  • As a fàcher (tue!)
  • At a fàcher (issu / issa!)
  • Amus a fàcher (nois!)
  • Azes a fàcher (bois!)
  • Ant a fàcher (issos / issas!)

Infinito

Presente

Fàcher

Passato

Áer fàttu

Participio

Fàttu

Gerundio

Presente

Fachénde

Passato

Aènde fàttu

IIIª CONIUGAZIONE: FINÌRE (finire)

Indicativo

Presente

  • Dego fìno
  • Tue fìnis
  • Issu/Issa fìnit
  • Nois finìmus
  • Bois finìes
  • Issos/Issas fìnint

Imperfetto

  • Dego finìo
  • Tue finìas
  • Issu/Issa finìat
  • Nois finiabàmus
  • Bois finiabàzes
  • Issos/Issas finìant

Passato prossimo

  • Dego apo finìu
  • Tue as finìu
  • Issu/Issa at finìu
  • Nois amus finìu
  • Bois azes finìu
  • Issos/Issas ant finìu

Trapassato prossimo

  • Dego aìo finìu
  • Tue aìas finìu
  • Issu/Issa aìat finìu
  • Nois abamus finìu
  • Bois abazes finìu
  • Issos/Issas aìant finìu

Futuro semplice

  • Dego apo a finìre
  • Tue as a finìre
  • Issu/Issa at a finìre
  • Nois amus a finìre
  • Bois azes a finìre
  • Issos/Issas ant a finìre

Futuro anteriore

  • Dego apo a àer finìu
  • Tue as a àer finìu
  • Issu/Issa at a àer finìu
  • Nois amus a àer finìu
  • Bois azes a àer finìu
  • Issos/Issas ant a àer finìu

Congiuntivo

Presente

  • (Chi) Dego fìna
  • (Chi) Tue fìnas
  • (Chi) Issu/Issa fìnat
  • (Chi) Nois finàmus
  • (Chi) Bois finàzes
  • (Chi) Issos/Issas fìnant

Imperfetto

  • (Chi) Dego finìrepo
  • (Chi) Tue finìres
  • (Chi) Issu/Issa finìret
  • (Chi) Nois finirémus
  • (Chi) Bois finirézes
  • (Chi) Issos/Issas finìrent

Passato

  • (Chi) Dego apa finìu
  • (Chi) Tue apas finìu
  • (Chi) Issu/Issa apat finìu
  • (Chi) Nois apamus finìu
  • (Chi) Bois apazes finìu
  • (Chi) Issos/Issas apant finìu

Trapassato

  • (Chi) Dego aèrepo finìu
  • (Chi) Tue aères finìu
  • (Chi) Issu/Issa aèret finìu
  • (Chi) Nois aerémus finìu
  • (Chi) Bois aerèzes finìu
  • (Chi) Issos/Issas aèrent finìu

Condizionale

Presente

  • Dego dìo finìre
  • Tue dìas finìre
  • Issu/Issa dìat finìre
  • Nois diàmus finìre
  • Bois diàzes finìre
  • Issos/Issas dìant finìre

Passato

  • Dego dìo àer finìu
  • Tue dìas àer finìu
  • Issu/Issa dìat àer finìu
  • Nois diàmus àer finìu
  • Bois diàzes àer finìu
  • Issos/Issas dìant àer finìu

Imperativo

Presente

  • Fìni (tue!)
  • Fìnat (issu / issa!)
  • Finàmus (nois!)
  • Finìe (bois!)
  • Fìnant (issos / issas!)

Futuro

  • As a finìre (tue!)
  • At a finìre (issu / issa!)
  • Amus a finìre (nois!)
  • Azes a finìre (bois!)
  • Ant a finìre (issos / issas!)

Infinito

Presente

Finìre

Passato

Áer finìu

Participio

Finìu

Gerundio

Presente

Finìnde

Passato

Aènde finìu

NOTA

  1. La seconda coniugazione, terminante nello scritto in -ER, nella pronunzia lo è in -ERE per effetto della vocale paragogica.
  • Alla seconda coniugazione dei verbi sardi, ne confluiscono alcuni che conservano evidenti relitti della quarta latina (terminante in -IRE); questi verbi, quindi, concordano con la seconda soltanto per infinito e participio passato (potendo essere questi di forma forte), rapportando molte più analogie con la terza coniugazione.