Sardo/Verbo essere: differenze tra le versioni
< Sardo
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Annullata la modifica 298032 di 79.27.18.123 (discussione) Tale grammatica è orientata al nuorese. Per quella dedicata al campidanese ho fornito i link sulle Arregulas. |
Nessun oggetto della modifica |
||
Riga 4: | Riga 4: | ||
==Indicativo== |
==Indicativo== |
||
===Presente=== |
===Presente=== |
||
*Deo |
*Deo soe |
||
*Tue ses |
*Tue ses |
||
*Issu/Issa est |
*Issu/Issa est |
||
*Nois semus |
*Nois semus |
||
*Bois sezis |
*Bois sezis |
||
*Issos/Issas |
*Issos/Issas sunt |
||
===Imperfetto=== |
===Imperfetto=== |
||
*Deo |
*Deo fipo |
||
*Tue fis |
*Tue fis |
||
*Issu/Issa fit |
*Issu/Issa fit |
||
*Nois fimus |
*Nois fimus |
||
*Bois fizis |
*Bois fizis |
||
*Issos/Issas |
*Issos/Issas fint |
||
===Passato prossimo=== |
===Passato prossimo=== |
||
*Deo |
*Deo soe istau/-da |
||
*Tue ses istau/-da |
*Tue ses istau/-da |
||
*Issu/Issa est istau/-da |
*Issu/Issa est istau/-da |
||
*Nois semus istaos/-das |
*Nois semus istaos/-das |
||
*Bois sezis istaos/-das |
*Bois sezis istaos/-das |
||
*Issos/Issas |
*Issos/Issas sunt istaos/-das |
||
===Trapassato prossimo=== |
===Trapassato prossimo=== |
||
*Deo |
*Deo fipo istau/-da |
||
*Tue fis istau/-da |
*Tue fis istau/-da |
||
*Issu/Issa fit istau/-da |
*Issu/Issa fit istau/-da |
||
*Nois fimus istaos/-das |
*Nois fimus istaos/-das |
||
*Bois fizis istaos/-das |
*Bois fizis istaos/-das |
||
*Issos/Issas |
*Issos/Issas fint istaos/-das |
||
===Futuro=== |
===Futuro=== |
||
*Deo |
*Deo ap'a esser |
||
*Tue as a esser |
*Tue as a esser |
||
*Issu/Issa at a esser |
*Issu/Issa at a esser |
||
*Nois amus a esser |
*Nois amus a esser |
||
*Bois azes a esser |
*Bois azes a esser |
||
*Issos/Issas |
*Issos/Issas ant a esser |
||
===Futuro anteriore=== |
===Futuro anteriore=== |
||
*Deo |
*Deo ap'a esser istau/-da |
||
*Tue as a esser istau/-da |
*Tue as a esser istau/-da |
||
*Issu/Issa at a esser istau/-da |
*Issu/Issa at a esser istau/-da |
||
*Nois amus a esser istaos/-das |
*Nois amus a esser istaos/-das |
||
*Bois azes a esser istaos/-das |
*Bois azes a esser istaos/-das |
||
*Issos/Issas |
*Issos/Issas ant a esser istaos/-das |
||
==Congiuntivo== |
==Congiuntivo== |
||
Riga 58: | Riga 58: | ||
*(Chi) Nois siàmus |
*(Chi) Nois siàmus |
||
*(Chi) Bois siàzes |
*(Chi) Bois siàzes |
||
*(Chi) Issos/Issas |
*(Chi) Issos/Issas sìant |
||
===Imperfetto=== |
===Imperfetto=== |
||
Riga 66: | Riga 66: | ||
*(Chi) Nois (es)sèremus |
*(Chi) Nois (es)sèremus |
||
*(Chi) Bois (es)sèrezes |
*(Chi) Bois (es)sèrezes |
||
*(Chi) Issos (es) |
*(Chi) Issos (es)sèrent |
||
===Passato=== |
===Passato=== |
||
Riga 74: | Riga 74: | ||
*(Chi) Nois siàmus istaos/-das |
*(Chi) Nois siàmus istaos/-das |
||
*(Chi) Bois siàzes istaos/-das |
*(Chi) Bois siàzes istaos/-das |
||
*(Chi) Issos/Issas |
*(Chi) Issos/Issas sìant istaos/-das |
||
===Trapassato=== |
===Trapassato=== |
||
Riga 82: | Riga 82: | ||
*(Chi) Nois (es)sèremus istaos/-das |
*(Chi) Nois (es)sèremus istaos/-das |
||
*(Chi) Bois (es)sèrezes istaos/-das |
*(Chi) Bois (es)sèrezes istaos/-das |
||
*(Chi) Issos (es) |
*(Chi) Issos (es)sèrent istaos/-das |
||
==Condizionale== |
==Condizionale== |
||
Riga 91: | Riga 91: | ||
*Nois diàmus esser |
*Nois diàmus esser |
||
*Bois diàzes esser |
*Bois diàzes esser |
||
*Issos/Issas |
*Issos/Issas dìant esser |
||
===Passato=== |
===Passato=== |
||
Riga 99: | Riga 99: | ||
*Nois diàmus esser istaos/-das |
*Nois diàmus esser istaos/-das |
||
*Bois diàzes esser istaos/-das |
*Bois diàzes esser istaos/-das |
||
*Issos/Issas |
*Issos/Issas dìant esser istaos/-das |
||
==Imperativo== |
==Imperativo== |
||
Riga 107: | Riga 107: | ||
*Siàmus (nois!) |
*Siàmus (nois!) |
||
*Siàzes (bois!) |
*Siàzes (bois!) |
||
* |
*Sìant (issos / issas!) |
||
===Futuro=== |
===Futuro=== |
||
Riga 114: | Riga 114: | ||
*Amus a esser (nois!) |
*Amus a esser (nois!) |
||
*Azes a esser (bois!) |
*Azes a esser (bois!) |
||
* |
*Ant a esser (issos / issas!) |
||
==Infinito== |
==Infinito== |
Versione delle 22:34, 8 giu 2017
Tale verbo è ausiliare di se stesso, di quelli intransitivi e di quelli riflessivi.
Indicativo
Presente
- Deo soe
- Tue ses
- Issu/Issa est
- Nois semus
- Bois sezis
- Issos/Issas sunt
Imperfetto
- Deo fipo
- Tue fis
- Issu/Issa fit
- Nois fimus
- Bois fizis
- Issos/Issas fint
Passato prossimo
- Deo soe istau/-da
- Tue ses istau/-da
- Issu/Issa est istau/-da
- Nois semus istaos/-das
- Bois sezis istaos/-das
- Issos/Issas sunt istaos/-das
Trapassato prossimo
- Deo fipo istau/-da
- Tue fis istau/-da
- Issu/Issa fit istau/-da
- Nois fimus istaos/-das
- Bois fizis istaos/-das
- Issos/Issas fint istaos/-das
Futuro
- Deo ap'a esser
- Tue as a esser
- Issu/Issa at a esser
- Nois amus a esser
- Bois azes a esser
- Issos/Issas ant a esser
Futuro anteriore
- Deo ap'a esser istau/-da
- Tue as a esser istau/-da
- Issu/Issa at a esser istau/-da
- Nois amus a esser istaos/-das
- Bois azes a esser istaos/-das
- Issos/Issas ant a esser istaos/-das
Congiuntivo
Presente
- (Chi) Deo sìa
- (Chi) Tue sìas
- (Chi) Issu/Issa sìat
- (Chi) Nois siàmus
- (Chi) Bois siàzes
- (Chi) Issos/Issas sìant
Imperfetto
- (Chi) Deo (es)sèrepo
- (Chi) Tue (es)sères
- (Chi) Issu/Issa (es)sèret
- (Chi) Nois (es)sèremus
- (Chi) Bois (es)sèrezes
- (Chi) Issos (es)sèrent
Passato
- (Chi) Deo sìa istau/-da
- (Chi) Tue sìas istau/-da
- (Chi) Issu/Issa sìat istau/-da
- (Chi) Nois siàmus istaos/-das
- (Chi) Bois siàzes istaos/-das
- (Chi) Issos/Issas sìant istaos/-das
Trapassato
- (Chi) Deo (es)sèrepo istau/-da
- (Chi) Tue (es)sères istau/-da
- (Chi) Issu/Issa (es)sèret istau/-da
- (Chi) Nois (es)sèremus istaos/-das
- (Chi) Bois (es)sèrezes istaos/-das
- (Chi) Issos (es)sèrent istaos/-das
Condizionale
Presente
- Deo dìo esser
- Tue dìas esser
- Issu/Issa dìat esser
- Nois diàmus esser
- Bois diàzes esser
- Issos/Issas dìant esser
Passato
- Deo dìo esser istau/-da
- Tue dìas esser istau/-da
- Issu/Issa dìat esser istau/-da
- Nois diàmus esser istaos/-das
- Bois diàzes esser istaos/-das
- Issos/Issas dìant esser istaos/-das
Imperativo
Presente
- Sìas (tue!)
- Sìat (issu / issa!)
- Siàmus (nois!)
- Siàzes (bois!)
- Sìant (issos / issas!)
Futuro
- As a esser (tue!)
- At a esser (issu / issa!)
- Amus a esser (nois!)
- Azes a esser (bois!)
- Ant a esser (issos / issas!)
Infinito
Presente
- Èsser
Passato
- Èsser istau/-da
Participio
Istau/-da ; Istaos/-das
Gerundio
Presente
- (Es)sende
Passato
- (Es)sende istau/-da ; (Es)sende istaos/-das
Note
- L'imperfetto ed il trapassato congiuntivo sono forme oggi in disuso nel parlato, permanendo invece nello scritto letterario; si noti lo spostamento di accento dall'infinito presente èsser all'imperfetto congiuntivo essèr, cui si aggiunge la desinenza -epo per evitare confusione.
- L'imperativo è spesso sostituito da quello del verbo istare, avente coniugazione regolare.